ලිංගික සෞඛ්‍යය :

ලිංගික සෞඛ්‍ය යනු කුමක්ද?

ඔබ ඒ ගැන දැනුවත්ද?

ලිංගික සෞඛ්‍ය යනු ලිංගිකත්වය හා ලිංගික සෞඛ්‍ය සම්බන්ධතා සඳහා ධනාත්මක හා ගෞරවනීය ප්‍රවේශයකි.

බලහත්කාරයෙන් වෙනස් කොට සැලකීමෙන් හා ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් තොර ප්‍රසන්න හා ලිංගික අත්දැකීම් ලබා ගැනීමේ හැකියාවද එයට ඇතුළත් වෙයි.

ඔබ දන්නවද?

ලිංගික සෞඛ්‍ය යනු ලිංගිකත්වයට අදාළ කායික චිත්තවේගීය හා මානසික යහ පැවැත්මේ තත්ත්වයකි. ලිංගික සෞඛ්‍ය යනු හුදෙක් රෝග හෝ අක්‍රියතාවයෙන් තොර වීම පමණක් නොව ධනාත්මක යහපැවැත්මේ තත්ත්වයකි.

ලිංගික සෞඛ්‍ය වැදගත් වන්නේ ඇයි?

ලිංගික සෞඛ්‍ය ඔබගේ ශාරීරික සෞඛ්‍ය මානසික යහපැවැත්ම හා සබඳතා ඇතුළුව ඔබගේ ජීවිතයේ බොහෝ ප්‍රතිවලට බලපානු ලබයි.එබැවින් ලිංගික සෞඛ්‍ය පිළිබඳව දැනුවත්භාවය ඔබගේ ජීවිතයේ බොහෝ ප්‍රතිවලට බලපානු ලබයි.

* ලිංගික සතුට හා තෘප්තිය අත්විඳීමේ හැකියාව ලිංගික සෞඛ්‍යයේ අනිවාර්ය අංගයකි.

* සෞඛ්‍ය සම්පන්න ලිංගික සබඳතා සඳහා ලිංගික සෞඛ්‍ය වැදගත් වෙයි. හවුල්කරුවන් සමඟ ශක්තිමත් චිත්තවේගීමය සම්බන්ධතා ගොඩනැගීම ඔබගේ සෞඛ්‍ය සම්පන්න ලිංගික සබඳතා සඳහා මූලික වෙයි.

* ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදන හා අනවශ්‍ය ගැබ් ගැනීම් වැළැක්වීමට

* ආරක්ෂිත හා සම්මුති ලිංගික පුරුදු ප්‍රවර්ධනය කිරීමට

* නිරෝගී චිත්තවේගීමය සම්බන්ධතා හා ආත්ම අභිමානය දිරිමත් කිරීමට

වැනි කාරණා නිසා ලිංගික සෞඛ්‍ය ඔබගේ ජීවිතයට වැදගත් වනු ඇත.

කාන්තාවන්ගේ පොදු ලිංගික සෞඛ්‍ය ගැටලු

සියලුම වයස් වල කාන්තාවන් සඳහා ලිංගික සෞඛ්‍ය සමස්ථ යහපැවැත්මේ අනිවාර්ය අංගයකි.

කාන්තාවන් වන ඔබටත් මෙවැනි ගැටලු තිබෙනවාද?

* ඔසප් චක්‍රයේ අක්‍රමිකතා

* ශ්‍රෝණි වේදනාව

* යෝනි ආසාදන

* වේදනාකාරී ලිංගිකත්වය ( Dyspareunis)

සංසර්ගේ අතරතුර වේදනාව යෝනි මාර්ගයේ වියළි බව ආසාදන හෝ රෝගී තත්වයන් ඇතුළු විවිධ සාධක නිසා ඇතිවිය හැකි තත්ත්වයන්.

* සුරාන්ත අපහසුතා

මනෝ විද්‍යාත්මක සාධක (එනම් ඔබගේ ලිංගික සහකරුවා හෝ සහකාරිය සමඟ පවත්වන ලිංගික සබඳතා වලදී ලබන ලිංගික තෘප්තියේ සෑහීමකට පත් නොවන අවස්ථාද ඇතුළත් වෙයි) ,හෝමෝන අසමතුලිතතාවයන් හෝ නිසා සුරාන්තයට පත්වීමේ අපහසුතා ඇතිවිය හැකියි.

පිරිමින්ගේ පොදු ලිංගික සෞඛ්‍ය ගැටලු

පිරිමින්ගේ ලිංගික සෞඛ්‍ය ලිහිකත්වයේ කායික චිත්තවේගී හා මනෝවිද්‍යාත්මක පැති ඇතුළත් සමස්ත යහපැවැත්මේ අත්‍යවශ්‍ය අංගයකි.
ඔබටත් මෙවැනි ගැටළු තිබෙනවාද?

* ශිෂ්ණය ඍජුවීම(ED) හා සම්බන්ධ ලිංගික සෞඛ්‍ය‍ය ගැටලු.ලිංගික සංසර්ගය සඳහා ප්‍රමාණවත් ශිෂ්ණය සෘජුවීමක් හෝ පවත්වා ගැනීමට නොහැකිවීම.

* නොමේරූ ශුක්‍රාණු පිටවීම (PE). අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා ඉක්මනින් ශුක්‍රාණු පිටවීම(බොහෝ විට විනිවිද යාමට පෙර වූ ටික වේලාවකට පසුව)

* අඩු ලිංගික ආසාවන් ආතතීන්, හෝමෝන වෙනස්කම්.

* වේදනාකාරී ශුක්‍රාණු පිටවීම ( Dysorgasmia).වේදනාකාරී ශුක්‍රාණු පිටවීමක් හෝ දුෂ්කර ශුක්‍රාණු පිටවීමක්.

මෙවැනි ලිංගික සෞඛ්‍ය ගැටලු ගැන දැනුවත් වීමෙන් ඔබ ඔබගේ ලිංගික ජීවිතයේ පවතින ගැටලු සඳහා පියවර ගැනීමට පහසු වන අතරම තව සහකාරිය හෝ සහකරුවාගේ ලිංගික සෞඛ්‍ය ගැටලු පිළිබඳවද අවබෝධය ලබාගත හැකියි.

ලිංගික සෞඛ්‍යය වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා ප්‍රායෝගික පියවර

* ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදන හඳුනා ගැනීම හා ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා නිතිපතා පරීක්ෂා කිරීම.

* කොණ්ඩම් භාවිතය ඇතුළුව ආරක්ෂිත හා වගකීම් සහිත ලිංගික භාවිතයන් පිළිපදින්න.

* ලිංගික දුර්වලතා අවබෝධ කර ගැනීම හා කළමනාකරණය කර ගැනීම.ස්වයං වින්දනය තුළින් ඔබේ ශරීරය හා ලිංගිකත්වය ගවේෂණය කරන්න.එයින් ඔබගේ දුර්වලතා අවබෝධ කරගෙන කළමනාකරණය කර ගන්න.දීර්ඝ ලිංගික තෘප්තියක් ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වන ලිංගික ජීවිතයේ උපායමාර්ග අනුගමනය කිරීමට හැකි වන අතර ස්වයං වින්දනය මගින් තමාගේ ලිංගික තෘප්තිය සඳහා වැය වන උපරිම කාලය හඳුනාගෙන පසුව එය ඔබගේ සහකරුවා/ සහකාරිය සමඟ විවෘත සන්නිවේදනයක යෙදෙමන් කළමනාකරණය කරගැනීමට උත්සුක වන්න.

* සියලුම ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් කැමැත්තෙන් සිදුවන බව සෑම විටම සහතික වන්න.

* ලිංගික සෞඛ්‍ය ගැටලු පිළිබඳව ඔබගේ සෞඛ්‍ය සේවා සපයන්නෙක් හෝ විශ්වාසවන්ත මිතුරෙකුගෙන් විමසීමට හා උපදෙස් ලබා ගැනීමට පසුබට නොවන්න.

* අන්‍යෝන්‍ය ලිංගික තෘප්තිය භාවිත කරමින් තම ලිංගික කෘත්‍යයන් හා අවශ්‍යතා විවෘතව සාකච්ඡා කිරීම.

* ලිංගික අවයව වල සෞඛ්‍ය සම්පන්නභාවය හා පිරිසිදුකම නිරන්තරයෙන් පවත්වා ගැනීමද යහපත් ලිංගික සෞඛ්‍ය සඳහා මහෝපකාරී වේ.ලිංගික ඇසුරකට පෙර හා පසු ලිංගික අවයව වල පිරිසිදුභාවය නිරන්තරයෙන් පවත්වා ගැනීමට උත්සාහ ගන්න.

* විචිත්‍රවත් ලිංගික ජීවිතයක් ගත කිරීමට ඔබගේ කායික හා චිත්තවේගීය යහපැවැත්මට ප්‍රමුඛතාවය දෙන්න
* උගත් පාලන ක්‍රම හා රෝග වැළැක්වීම ඇතුළු ලිංගික සෞඛ්‍ය අධ්‍යාපනය පිළිබඳව දැනුවත් වී සිටීම.

* මත්ද්‍රව්‍ය මත්පැන් ආදිය පානය කිරීමෙන් වැලකී සිටීම ලිංගික සෞඛ්‍ය වැඩිදියුණු වීමට ප්‍රධාන හේතුවකි.

මේ අනුව ලිංගික සෞඛ්‍ය යනවා ගුණාත්මකභාවයෙන් පිරිපුන් ජීවිතයක් ගත කිරීමට අවශ්‍ය වන ප්‍රධාන සංරචකයක් වන අතර ලිංගික සෞඛ්‍ය පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම ඔබගේ ලිංගික ජීවිතය සාර්ථක කර ගැනීමට මහත් ඵල ගෙන දෙන්නකි.

කැමැත්ත :

ලිංගික කාර්යයන් සඳහා කැමැත්ත වැදගත් වන්නේ ඇයි දැයි ඔබ දන්නවාද?

• ලිංගික කැමැත්ත ලෙස හඳුන්වා දීමට හැකියාව ලැබෙනුයේ කිසියම් පුද්ගලයෙකු සමඟ ලිංගික කාර්යයක් සිදුකිරීම සඳහා දක්වනු ලබනන එකඟතාවයයි.

• මෙහිදී ලිංගික කාර්යයක් සඳහා සහභාගි වීමේදී ඔබ ඒ සඳහා අනෙක් පාර්ශවයේ ලිංගිකව හැසිරීම සඳහා අවශ්‍යතාවයක් පවතීද යන්න දැන ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. ලිංගික ක්‍රියාවක් සිදුකිරීමට පෙර ලිංගික ක්‍රියාව සඳහා සහභාගී වන පාර්ශවකරුවන් ලිංගික එක්වීමක් සඳහා එකඟ විය යුතුය. කැමැත්තක් රහිතව සිදුවන ඕනෑම ක්‍රියාවක් දූෂණයක් බව වටහා ගත යුතුය.

• ලිංගික කාර්යයන් තුළදී ඔබට යම් අපහසුතාවයක් දැනෙන්නේ නම් තමාගේ කැමැත්ත මත ලිංගික කාර්යය තුළින් ඉවත් වීමේ හැකියාව ඇත. ඒ බව තම සහකරුවාට දැනුවත් කිරීමද කළ යුතු වේ. කැමැත්ත ඉවත් කර ගැනීම සෑම විටකදීම වාචිකව සිදුකිරීමට අපහසු වේ නම් අවාචික සංඥා මගින්ද මෙම අදහස ප්‍රකාශ කළ හැකිය. නමුත් මේ අපහසුතාව හෝ තම අවශ්‍යතාවය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා පවතින හොඳම ආකාරය වනුයේ ලිංගික කාර්යය තුළ යෙදෙන සියලුම පාර්ශවයන් සමඟ වාචික සන්නිවේදනයේ යෙදීමයි.

• තවත් පුද්ගලයෙකු සමග ලිංගිකව හැසිරීම සඳහා පවතිනු ලබන කැමැත්ත කිසිදු විටකදී ඇඳුම පැළඳුම තුළින් හෝ යම් පුද්ගලයකුගේ හැසිරීම තුළින් හෝ යන එනු ලබන ස්ථාන තුළින් හෝ භාවිත කරනු ලබන ද්‍රව්‍යයන් තුළින් තීරණය නොවන බව අවබෝධ කරගත යුතුය.

• නිහඬ වී සිටීම යනු කැමැත්ත නොවේ. යමෙකු නිහඩව සිටින්නේ නම් ඉන් අදහස් වනුයේ ලිංගික කාර්යයක් සඳහා ලැබෙන අවසරය නොවන බව අවධාරණය කළ යුතුය.

• ශ්‍රී ලංකාව තුළ 1995 අංක 13 දරන දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ සංශෝධිත පනතට අනුව වයස අවුරුදු 16ට අඩු ගැහැණු දරුවෙකු සමඟ ඇගේ එකඟතාවය හෝ කැමැත්ත මත වුවද ලිංගිකව හැසිරීම සිදු කිරීම සලකනු ලබන්නේ ව්‍යවස්ථාපිත ස්ත්‍රී දුෂණයක් ලෙසය.

• රාජ්‍යයෙන් රාජ්‍යයට ලිංගික කැමැත්ත සම්බන්ධ නීතීන් වෙනස් වනු ලබයි. ලිංගික හැසිරීමක් සඳහා ලැබෙන එකඟතාවය ඉතාමත් වැදගත් ප්‍රකාශනයක් වන බව ඔබ අවබෝධ කරගත යුතුය.

ආරක්ෂිත පිළිවෙත්:

◽සාම්ප්‍රදායික උපත් පාලන ක්‍රම.

▫️️ශරීර උෂ්ණත්ව ක්‍රමය.

මෙහිදි ශරීරයේ උෂ්ණත්වයබල ශරීරයේ උෂ්ණත්වය වැඩි දිනයන්වල දී ලිංගිකව එක්වීම තුලින් ගැබ්ගැනිම වලක්වාගත හැකිය.

▫️️ගැබ්ගෙල ස්‍රාවීය ක්‍රමය.

මෙහිදී කාන්තාවගෙ ගැබ්ගෙල ආශ්‍රිතව සූදුපාට ස්‍රාවයක් පිටවන කාලසිමාව ලිංගිකව එක්වීමේන් වැලකි සිටිම.

▫️️රිත්ම ක්‍රමය.

මෙම ක්‍රමවෙදය තුළ කන්තාවගෙ ඔසප් චක්‍රය දෙස අවධානය යොමුකර සරු කාල සිමාව මගහැර ලිංගිකව එක්විම තුලින් අනවශ්‍ය ගැබ්ගැනිම වලක්වා ගත හැකිය.

▫️️ශූකාණු පිටතට බැහැර කිරීමේ ක්‍රමය.

1. ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය පිළිබඳ හැඳින්වීම.

අරමුණ: තරුණ වැඩිහිටි සන්දර්භය තුළ ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍යයේ (SRH) වැදගත්කම පිළිබඳව සහභාගිවන්නන් දැනුවත් කිරීම.

අන්තර්ගතය: ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය පිළිබඳ අර්ථ දැක්වීම්.

ප්‍රධාන සංකල්ප: ප්‍රතිංධිසර‍ෙධක, ප්‍රජනන අයිතිවාසිකම්, ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදන (ලිංගාශ්රිත රෝග) සහ ලිංගික සුවතාවය.

සමස්ත යහපැවැත්ම සඳහා ලිංගික සෞඛ්‍යයේ කාර්යභාරය.

2. සාම්ප්‍රදායික උපත් පාලන ක්‍රම පිළිබඳ දළ විශ්ලේෂණය.

සාම්ප්‍රදායික උපත් පාලන ක්‍රම යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ නවීන උපත් පාලන ක්‍රම දියුණු කිරීමට සහ පුළුල් ලෙස ලබා ගැනීමට පෙර මිනිසුන් විසින් භාවිතා කරන ලද ඒවාය. මෙම ක්‍රම බොහෝ විට ශාරීරික හෝ චර්යාත්මක පුරුදු ඇතුළත් වේ.

2.1 ආපසු ගැනීමේ ක්‍රමය (Coitus Interruptus).

විස්තරය: මෙම ක්‍රමයට ශුක්‍රාණු යෝනි මාර්ගයට ඇතුළු වීම වළක්වා ගැනීම සඳහා ශුක්‍රාණු පිටවීමට පෙර පිරිමි සහකරු විසින් ශිෂේණය ඍජු ඉවත් කර ගැනීම ඇතුළත් වේ.

සඵලතාවය: සාමාන්‍යයෙන් විශ්වාස කළ නොහැකි සහ ශුක්‍රාණු අඩංගු විය හැකි පූර්ව ශුක්‍රාණු තරලය හේතුවෙන් අසාර්ථක වීමට ඉඩ ඇත.

අවදානම්: අනපේක්ෂිත ගැබ්ගැනීම් සහ ලිංගාශ්‍රිත රෝග සම්ප්‍රේෂණය වීමේ ඉහළ අවදානමක්.

2.2 දින දර්ශන ක්‍රමය (රිද්ම ක්‍රමය).

විස්තරය: දින දර්ශන ක්‍රමයට සාරවත් දිනවල සංසර්ගයෙන් වැළකී සිටීම සඳහා කාන්තාවගේ ඔසප් චක්‍රය නිරීක්ෂණය කිරීම ඇතුළත් වේ.

ඵලදායීතාවය: නිවැරදිව භාවිතා කළ විට ඵලදායී විය හැක, නමුත් චක්ර ප්රවේශමෙන් නිරීක්ෂණය කිරීම අවශ්ය වේ. කෙසේ වෙතත්, අක්‍රමවත් චක්‍ර ඇති කාන්තාවන් තුළ එය විශ්වාසදායක නොවේ.

අවදානම්: ඔසප් චක්‍රය අක්‍රමවත් නම් හෝ නිසි ලෙස නිරීක්ෂණය නොකළහොත් අනපේක්ෂිත ගැබ්ගැනීමේ ඉහළ අවදානමක්.

2.3 බාධක ක්‍රම.

විස්තරය: කොන්ඩම් (සමහර විට ඒවා නවීන ලෙස සලකනු ලැබුවද) හෝ ප්‍රාචීර වැනි සාම්ප්‍රදායික බාධක ක්‍රම ක්‍රියා කරන්නේ ශුක්‍රාණු ගර්භාෂයට ඇතුළු වීම වැළැක්වීමෙනි.

ඵලදායීතාවය: කොන්ඩම් සාපේක්ෂව ඵලදායී වන නමුත් ඒවා නිසි ලෙස භාවිතා කළ යුතුය.

අවදානම්: නිවැරදිව භාවිතා නොකළහොත් අසාර්ථක වීමේ හැකියාව; නවීන උපත් පාලන ක්‍රම හා සසඳන විට සාම්ප්‍රදායික බාධක ක්‍රම සඳහා අසාර්ථක වීමේ අනුපාතය වැඩිය.

2.4 ලැක්ටේෂන් ඇමෙනෝරියා ක්‍රමය (LAM).

විස්තරය: මෙම ක්‍රමයට මව්කිරි දීම ස්වාභාවික උපත් පාලන ක්‍රමයක් ලෙස භාවිතා කරයි. එය දරු ප්රසූතියෙන් පසු පළමු මාස ​​හය තුළ ඩිම්බකෝෂය මර්දනය කිරීම මගින් ක්රියා කරයි.

සඵලතාවය: මව මව්කිරි පමණක් ලබා දෙන්නේ නම් සහ තවමත් ඔසප් වීම ආරම්භ කර නොමැති නම් එය බෙහෙවින් ඵලදායී විය හැක.

අවදානම්: මෙම ක්‍රමය ප්‍රසූතියේ මුල් අවධියේදී පමණක් ක්‍රියාත්මක වන අතර මාර්ගෝපදේශවලට ප්‍රවේශමෙන් අනුගත වීම අවශ්‍ය වේ.

3. ආරක්ෂිත පුහුණුව.

අරමුණ: ප්‍රරතිංධිසර‍ෙක සම්බන්ධ සියලු පුහුණුවීම් සංවේදීතාව, ගෞරවය සහ සෞඛ්යය සහ ආරක්ෂාව පිළිබඳ රාමුවක් තුළ ලබා දෙන බවට සහතික වන්න.

අන්තර්ගතය: උපත් පාලන ක්‍රම ආරක්ෂිතව භාවිතා කිරීම සහ ඒවායේ සීමාවන් අවබෝධ කර ගැනීම.

සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමවල නිවැරදි හා ස්ථාවර භාවිතය, පරිශීලක විනයෙහි වැදගත්කම අවධාරණය කරයි.

සබඳතාවලදී කැමැත්ත, සන්නිවේදනය සහ අන්‍යෝන්‍ය ගෞරවයේ වැදගත්කම සාකච්ඡා කරන්න.

ලිංගික සෞඛ්‍යය සඳහා සෞඛ්‍ය සේවා සපයන්නන් සමඟ නිරන්තර සෞඛ්‍ය පරීක්‍ෂණ සහ උපදේශන දිරිමත් කරන්න.

4. ව්‍යාපෘතියේ ආවරණය කිරීමට අමතර මාතෘකා.

ලිංගික සෞඛ්‍යය සහ අයිතිවාසිකම්: ලිංගික සෞඛ්‍යය, කැමැත්ත සහ උපත් පාලන ක්‍රම සඳහා ප්‍රවේශය සම්බන්ධ නීතිමය අයිතිවාසිකම් අවබෝධ කර ගැනීම.

ලිංගාශ්‍රිත රෝග සහ ආරක්‍ෂාව: වෙනත් උපත් පාලන ක්‍රම භාවිතා කරන විට පවා ලිංගාශ්‍රිත රෝග වල අවදානම සහ ඒවා වලක්වා ගැනීමේදී කොන්ඩම් භාවිතයේ කාර්යභාරය සාකච්ඡා කරන්න.

හදිසි උපත් පාලන ක්‍රම: උපත් පාලන ක්‍රම අසාර්ථක වූ විට හෝ අනාරක්ෂිත සංසර්ගයේ දී උපස්ථ ක්‍රමයක් ලෙස හදිසි උපත් පාලන ක්‍රම තිබේද යන්න පිළිබඳ තොරතුරු.

මනෝ සමාජීය අංශ: සමීපභාවය, සබඳතා සහ ආත්ම අභිමානය වැනි ලිංගික සෞඛ්‍යයේ මනෝවිද්‍යාත්මක සහ චිත්තවේගීය අංශ සාකච්ඡා කරන්න.

5. දැනුවත් කිරීමේ ව්යාපෘතිය ලබා දීමේ ක්‍රම.

වැඩමුළු සහ සම්මන්ත්‍රණ: ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය පිළිබඳ විශේෂඥ සෞඛ්‍ය සේවා වෘත්තිකයන්, උපදේශකයින් සහ ආගන්තුක කථිකයන් සමඟ අන්තර්ක්‍රියාකාරී සැසි සංවිධානය කරන්න.

තොරතුරු ද්‍රව්‍ය බෙදා හැරීම: උපත් පාලන ක්‍රම පිළිබඳ ප්‍රවේශ විය හැකි සහ පැහැදිලි තොරතුරු සපයන පත්‍රිකා, පෝස්ටර් සහ මාර්ගගත සම්පත් සාදන්න.

සම වයසේ අධ්‍යාපනය: තම සම වයසේ මිතුරන් අතර සාපේක්ෂ සහ තේරුම් ගත හැකි ආකාරයෙන් තොරතුරු බෙදා හැරිය හැකි සම වයසේ අධ්‍යාපනඥයින් සම්බන්ධ කර ගන්න.

අන්තර්ක්‍රියාකාරී වේදිකා: කලා පීඨය තුළ විශාල ප්‍රේක්ෂක පිරිසක් වෙත ළඟා වීමට සමාජ මාධ්‍ය, වෙබ්නාර් සහ මාර්ගගත පාඨමාලා භාවිතා කරන්න.

6. අධීක්ෂණය සහ ඇගයීම.

සමීක්ෂණ සහ ප්‍රතිපෝෂණ: දැනුවත් කිරීමේ ව්‍යාපෘතියේ සඵලතාවය සහ වැඩසටහනට පෙර සහ පසු දැනුමේ මට්ටම මැන බැලීම සඳහා සමීක්ෂණ හරහා ප්‍රතිපෝෂණ රැස් කරන්න.

පසු විපරම් සැසි: මූලික පුහුණුවෙන් පසු මතු විය හැකි තවත් ප්‍රශ්න හෝ වැරදි වැටහීම් විසඳීමට පසු විපරම් රැස්වීම් සංවිධානය කරන්න.

7. නිගමනය.

දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහනේ ප්‍රධාන කරුණු සාරාංශ කරන්න.

ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පිළිබඳ දැනුවත් තීරණ ගැනීමේ වැදගත්කම නැවත තහවුරු කරන්න.

අවශ්‍ය විටෙක වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගැනීමට සහභාගිවන්නන් දිරිමත් කරන්න සහ උපත් පාලන ක්‍රම සහ ලිංගික සෞඛ්‍යය පිළිබඳ වගකීමෙන් යුත්, උගත් තේරීම් කිරීමට ඔවුන්ව බල ගන්වන්න.

මෙම ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර ආමන්ත්‍රණය කිරීමෙන්, විස්තීරණ දැනුවත් කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය තරුණ වැඩිහිටියන්ට ඔවුන්ගේ ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය පිළිබඳ දැනුවත් තීරණ ගැනීමට අවශ්‍ය දැනුම සහ මෙවලම් ලබා දෙනු ඇත. සියලුම සහභාගිවන්නන්ට මෙම වැදගත් මාතෘකා සාකච්ඡා කිරීමට පහසුවක් දැනෙන බව සහතික කරමින්, පුහුණුව ඇතුළත්, ගෞරවනීය සහ ආකර්ශනීය ආකාරයකින් පැවැත්විය යුතුය.


◽️නවීන උපත් පාලන ක්‍රම

▫️කොන්ඩම්

මෙය ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන රෝගයන්ගෙන් ආරක්ෂා වීමේ හැකියාව පවතී. ඒසෙම අනවශ්‍ය ගැබ්ගැනීම් වලක්වා ගැනිම සදහා සාර්ථක ක්‍රමයක්වේ. තමන්ගේ කැමැත්ත පරිදි විවිධ ආකාරයෙන් කොන්ඩම් ලබාගැනීමේ හැකියාව පවතී.

ලබාගත හැකි ස්ථාන

▪️ඔනෑම ඖෂධ අලවී සැලකින්

▫️️ගිලින පෙති

මෙම ක්‍රමය මගින්ද අනවශ්‍ය ගැබ්ගැනිම වලක්වාගත හැකිය. මෙම පෙති සෑම දිනකම ලිංගිකව එක්වුවත් නැතත් භාවිත කළ යුතුවේ.

උදාහරණ - යස්මින්, මිතුරී

ලබාගත හැකි ස්ථාන

▪️ඔනෑම ඖෂධ අවීසැලකින්

◽️හදිසි අවස්ථාවකදී භාවිත කරණු ලබන උපත් පාලන ක්‍රම

▫️️ පෝස්ටිනෝ 01

▫️ පෝස්ටිනෝ 02

මෙම පෙති ලිංගිකව එක්වී අනවශ්‍ය ගැබ්ගැනිම් අවධානමක් පවතින අවස්ථාවකදී ලිංගික එක්වී පැය 72 ඇතුලත ලබා ගත යුතු වේ. මෙම පෙති නිතර නිතර භාවීත කිරිම නුසුදුසු වේ.

ප්‍රජනක අයිතිවාසිකම් :

ප්‍රජනන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ඔබ දැනුවත්ද?

ප්‍රජනන අයිතිය යනු එක් එක් පුද්ගලයාට තමන්ගේ ශරීරය සහ ප්‍රජනනය පිළිබඳව ස්වාධීන තීරණ ගැනීමට ඇති අයිතියයි.බලහත්කාරයෙන්, වෙනස් කොට සැලකීමෙන් සහ ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් තොර, තම ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය පිළිබඳ දැනුවත් තීරණ ගැනීමට පුද්ගලයන්ට ඇති හැකියාව මත කේන්ද්‍රගත වූ මූලික මානව හිමිකමක් වේ. මෙම අයිතීන් වලට උපත් පාලන ක්‍රම, ආරක්ෂිත සහ නීත්‍යානුකූල ගබ්සාව, විස්තීර්ණ ලිංගික අධ්‍යාපනය, ප්‍රසව හා මාතෘ සෞඛ්‍ය සේවා සහ බලහත්කාරයෙන් වන්ධ්‍යාකරණයට හෝ උපත් පාලන ක්‍රමවලට එරෙහිව ආරක්ෂාව ඇතුළත් වේ.

ප්‍රජනන අයිතීන් මෙනවාද?

* තොරතුරු සහ අධ්‍යාපනය සඳහා ඇති අයිතිය: උපත් පාලන ක්‍රම, ලිංගිකව සම්ප්‍රෂණය වන ආසාදන (ලිංගාශ්‍රත රෝග), ගැබ් ගැනීම් සහ ආරක්ෂිත ලිංගික ක්‍රයාකාරකම් ඇතුළුව ලිංගික හා ප්‍රජනන සෞඛ්‍යය පිළිබඳ පුළුල් සහ අපක්ෂපාතී තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශය මෙයට ඇතුළත් වේ.

* තෝරා ගැනීමේ අයිතිය: දරුවන් සිටිය යුතුද නැද්ද යන්න, ලැබිය යුතු දරුවන් සංඛ්‍යාව සහ දරුවන්ගේ පරතරය පිළිබඳව දැනුවත් තීරණ ගැනීමේ අයිතිය මෙයට ඇතුළත් වේ. ආරක්ෂිත සහ නීත්‍යනුකූල ගබ්සාව තෝරා ගැනීමේ අයිතිය ද එයට ඇතුළත් ය.

* උපත් පාලන ක්‍රම සඳහා ප්‍රවේශ වීමේ අයිතිය: උපත් පාලන පෙති, කොන්ඩම්, අභ්‍යන්තර ගර්භාෂ උපාංග (IUDs) සහ වන්ධ්‍යකරණය ඇතුළු විවිධ ආරක්ෂිත සහ ඵලදායී උපත් පාලන ක්‍රම සඳහා ප්‍රවේශය මෙය සහතික කරයි.

* ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය රැකවරණය සඳහා ඇති අයිතිය: පූර්ව ප්‍රසව සත්කාර, ආරක්ෂිත දරු ප්‍රසූතිය සහ ලිංගාශ්‍රත රෝග සඳහා ප්‍රතිකාර වැනි ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍යයට අදාළ ගුණාත්මක සෞඛ්‍ය සේවා සඳහා ප්‍රවේශය මෙයට ඇතුළත් වේ.

* බලහත්කාරයෙන් සහ වෙනස් කොට සැලකීමෙන් නිදහස් වීම: මෙයින් අදහස් කරන්නේ පුද්ගලයන්ට ඔවුන්ගේ ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය, ලිංගික දිශානතිය, ජාතිය, වාර්ගිකත්වය හෝ වෙනත් සාධක මත බලහත්කාරයෙන්, ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් හෝ වෙනස් කොට සැලකීමෙන් තොරව ප්‍රජනන තීරණ ගැනීමට අයිතිය ඇති බව.

ප්‍රජනන අයිතිය සඳහා අභියෝග

* විස්තීර්ණ ලිංගික සහ ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය (SRHR) සේවා සඳහා ප්‍රවේශය නොමැතිකම: බොහෝ පුද්ගලයන්ට, විශේෂයෙන් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල සහ ආන්තික ප්‍රජාවන්ට, උපත් පාලන ක්‍රම, ආරක්ෂිත ගබ්සා කිරීම් සහ මාතෘ රැකවරණය වැනි අත්‍යවශ්‍ය SRHR සේවාවන් සඳහා ප්‍රවේශය නොමැත. මෙම ප්‍රවේශය නොමැතිකම අනපේක්ෂිත ගැබ් ගැනීම්, අනාරක්ෂිත ගබ්සා කිරීම් සහ මාතෘ මරණවලට හේතු විය හැක.

* නීතිමය සීමා කිරීම් සහ අපකීර්තිය: ගබ්සාව, උපත් පාලන ක්‍රම සහ ලිංගිකත්වය වටා ඇති සීමාකාරී නීති සහ සමාජ අපකීර්තිය පුද්ගලයන්ට ඔවුන්ගේ ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය පිළිබඳ දැනුවත් තේරීම් කිරීමෙන් වළක්වා ගත හැකිය. මෙම බාධක බොහෝ විට අසමානුපාතික ලෙස කාන්තාවන්ට, නව යොවුන් වියේ පසුවන්නන්ට සහ ආන්තික කණ්ඩායම්වල පුද්ගලයන්ට බලපායි.

* ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවයේ අසමානතාවය සහ වෙනස් කොට සැලකීම: ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවයේ අසමානතාවය සහ වෙනස් කොට සැලකීම නිසා ඔවුන්ගේ ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය සම්බන්ධයෙන් කාන්තාවන්ගේ ස්වාධීනත්වය සහ තීරණ ගැනීමේ බලය සීමා කළ හැකිය. දරුණු ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය ප්‍රතිවිපාක ඇති කළ හැකි ලිංගික ප්‍රචණ්ඩත්වය ඇතුළු කාන්තාවන්ට සහ ගැහැණු ළමයින්ට එරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වයට හානිකර ස්ත්‍රී පුරුෂ සම්මතයන් සහ ඒකාකෘතිවලට ද හැකිය.

* ආගමික සහ සංස්කෘතික විශ්වාසයන්: ආගමික සහ සංස්කෘතික විශ්වාසයන් ප්‍රජනන අයිතීන් සහ සේවා සඳහා ප්‍රවේශය කෙරෙහි ආකල්පවලට බලපෑම් කළ හැකිය. කාන්තාවන්ගේ තේරීම් සීමා කරන සීමාකාරී නීති සහ භාවිතයන් යුක්ති සහගත කිරීමට ආගමික ග්‍රන්ථවල ගතානුගතික අර්ථකථන භාවිතා කළ හැකිය.

* දේශපාලන සහ ආර්ථික සාධක: දේශපාලන අස්ථාවරත්වය, ආර්ථික අර්බුද සහ ගැටුම් සෞඛ්‍ය සේවා සඳහා ප්‍රවේශය කඩාකප්පල් කළ හැකි අතර ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය ප්‍රතිපත්ති ක්‍රයාත්මක කිරීම අඩපණ කළ හැකිය. අතිරේකව, ගතානුගතික දේශපාලන ව්‍යාපාර සහ මතවාද ප්‍රජනන අයිතීන් සීමා කරන ප්‍රතිපත්තිවලට බලපෑම් කළ හැකිය. ප්‍රජනන අයිතීන් සඳහා වන අභියෝග වලට විසදුම් දැනගනිමු.

* විස්තීර්ණ ලිංගික අධ්යාපනය: පාසල්වල වයසට ගැළපෙන, වෛද්‍යමය වශයෙන් නිවැරදි ලිංගික අධ්‍යාපනයක් ලබා දීම. මෙමගින් පුද්ගලයන්ට ඔවුන්ගේ ශරීර, කැමැත්ත, උපත් පාලන ක්‍රම සහ සෞඛ්‍ය සම්පන්න සබඳතා පිළිබඳ දැනුමක් ඇති අතර, දැනුවත් තීරණ ගැනීමට මග පාදයි.

* ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය සේවා සඳහා ප්‍රවේශය: උපත් පාලන ක්‍රම, ආරක්ෂිත ගබ්සාව සහ මාතෘ රැකවරණය ඇතුළුව දැරිය හැකි සහ ප්‍රවේශ විය හැකි ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය සේවා සහතික කිරීම. මෙය අනපේක්ෂිත ගැබ් ගැනීම් සහ මාතෘ මරණ අනුපාතය අඩු කරයි.

* නෛතික සහ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රතිසංස්කරණ: තෝරා ගැනීමේ අයිතිය, ගබ්සාවට ප්‍රවේශය සහ කායික ස්වාධීනත්වය සඳහා ඇති අයිතිය වැනි ප්‍රජනන ජනන අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කරන නීති වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්න. වෙනස් කොට සැලකීමේ ප්‍රතිපත්ති සහ භාවිතයන්ට අභියෝග කිරීම මෙයට ඇතුළත් වේ.

* ප්‍රජා අධ්‍යාපනය සහ දැනුවත් කිරීම: ප්‍රජාවන් තුළ ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය සහ අයිතීන් පිළිබඳ විවෘත සංවාදය ප්‍රවර්ධනය කිරීම. පුද්ගලයන්ට දැනුවත් තේරීම් කිරීමට උපකාරක පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා අපකීර්තිය සහ වැරදි තොරතුරු ආමන්ත්‍රණය කරන්න.

* කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් සවිබල ගැන්වීම: කාන්තා අධ්‍යාපනය, ආර්ථික සවිබල ගැන්වීම සහ නායකත්ව භූමිකාවන්ට සහාය වීම. මෙය ඔවුන්ගේ නියෝජිතායතනය සහ ඔවුන්ගේ ප්‍රජනන සෞඛ්‍ය සහ අනාගතය පිළිබඳ තීරණ ගැනීමේ හැකියාව වැඩි දියුණු කරයි.

ඔබට ප්‍රජනන අයිතීන් පිළිබඳ වැඩිදුර දැනගැනීමට අවශ්‍ය නම් ක්‍රම කිහිපයක් මෙන්න:

Online Resources:

* Government Websites:

* Planned Parenthood: https://www.plannedparenthood.org/

* Guttmacher Institute: https://www.guttmacher.org/

* National Network of Abortion Funds: https://prochoice.org/

* National Abortion Federation: https://prochoice.org/

* Non-Profit Organizations:

* Center for Reproductive Rights: https://reproductiverights.org/

* Amnesty International: https://www.amnesty.org/en/what-we-do/sexual-and-reproductive-rights/

* Human Rights Watch: https://www.hrw.org/topic/womens-rights

* Educational Resources:

* Scarleteen: https://www.scarleteen.com/

* Bedsider: https://www.bedsider.org/

* Advocates for Youth: https://www.advocatesforyouth.org/

* News and Media:

* Rewire News Group: https://rewirenewsgroup.com/

* Ms. Magazine: https://msmagazine.com/about/

* The Guardian: https://www.theguardian.com/society/reproductive-rights

දේශීය සම්පත්:

* ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය සායන: තොරතුරු සහ සම්පත් සඳහා ඔබේ ප්‍රදේශයේ සැලසුම් කළ මාතෘත්වය හෝ වෙනත් ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය සායනය අමතන්න.

* ප්‍රජා සංවිධාන: ප්‍රජනක අයිතීන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින සහ අධ්‍යාපනික වැඩසටහන් ඉදිරිපත් කරන ප්‍රාදේශීය සංවිධාන සොයන්න.

* පුස්තකාල: ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය සහ අයිතීන් පිළිබඳ පොත්, ලිපි සහ වාර්තා චිත්‍රපට සඳහා ඔබේ ප්‍රාදේශීය පුස්තකාලය පරීක්ෂා කරන්න.

වෙනත් ඉඟි:

* විශ්වාසනීය මූලාශ්‍ර සමඟ කතා කරන්න: දැනුමැති සහ සහාය දක්වන මිතුරන්, පවුලේ සාමාජිකයන් හෝ සෞඛ්‍ය සේවා සපයන්නන් සමඟ ප්‍රජනක අයිතිවාසිකම් සාකච්ඡා කරන්න.

* දැනුවත්ව සිටින්න: සමාජ මාධ්‍යවල සහ පිළිගත් ප්‍රවෘත්ති මූලාශ්‍ර හරහා ප්‍රජනක අයිතිවාසිකම් ප්‍රවෘත්ති සහ යාවත්කාලීන අනුගමනය කරන්න.

* සම්බන්ධ වන්න: ප්‍රාදේශීය සංවිධාන සමඟ ස්වේච්ඡාවෙන් ඉදිරිපත් වන්න, රැලිවලට හෝ විරෝධතාවලට සහභාගී වන්න, නැතහොත් ප්‍රජනක අයිතිවාසිකම් සඳහා ආධාර කිරීම සඳහා පරිත්‍යාග කරන්න.

මෙම සම්පත් ප්‍රයෝජනයට ගැනීමෙන් සහ ප්‍රජනන අයිතීන් පිළිබඳව ඉගෙනීමේ ක්‍රියාකාරී භූමිකාවක් ගැනීමෙන්, ඔබට ඔබ සහ අන් අය වෙනුවෙන් වඩාත් දැනුවත් උපදේශකයෙකු විය හැක.

සැ:යු- මෙය තොරතුරු ලබා දීම සඳහා පමණක් වන අතර වෛද්‍ය උපදෙස් ලෙස නොසැලකිය යුතුය. ඕනෑම සෞඛ්‍ය ගැටලුවක් සඳහා වෛද්‍යවරයෙකුගෙන් උපදෙස් ලබා ගන්න.

ගෞරවනීය සන්නිවේදනය :

සන්නිවේදනය ගෞරවාන්විත වූ විටදී......

එකිනෙකාට ගරු කරමින්,විවෘත මනසකින් සහ ධනාත්මක ආකල්ප වලින් යුතුව සන්නිවේදනය කිරීමට හැකිවේ.

ගෞරවාන්විතව සන්නිවේදනය සිදු කිරීමේදී.....

සන්නිවේදනයේදී සෑම විටම දෙපාර්ශවයක් නියෝජනය වන බැවින් සංවිධිතව සහ සංයමයෙන් යුතුව තම අදහස් ප්‍රකාශ කර ලීම මෙන්ම ක්‍රියාකාරී ලෙස මෙන්ම උපේක්ෂා සහගත ලෙස අනික් පාර්ශවයේ අදහස් වලට ඇහුම්කන් දීම සහ ප්‍රතිචාර දැක්වීම සිදු කිරීම මගින් වඩාත් ඵලදායි සන්නිවේදනයක් සිදු කරගත හැකිය.

මෙහිදී තම ප්‍රකාශනය තුළ අන්තර්ගත වන්නා වූ භාෂණය පිළිබඳව වඩාත් සැලකිලිමත් විය යුතු අතර , එහිදී ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය,ලිංගික දිශානතිය වැනි පැතිකඩයන් පිළිබඳව විවිධ උපකල්පනයන් මත පදනම්ව අදහස් සන්නිවේදනය කර නොගත යුතු අතර එහිදී විවිධත්වය අගයන සහ විවිධත්වයට ගරු කරන යෙදුම් භාවිත කිරීම වඩාත් යෝග්‍ය වේ.තවද වඩාත් සරලව අවබෝධ කරගත හැකි සරල මෙන්ම සබ්‍ය බස් වහරක් භාවිත කිරීම තුළින් ඕනෑම අවස්ථාවක් කළමනාකරණය කර ගනිමින් ප්‍රතිචාර ප්‍රතිපෝෂණ ක්‍රියාවලියෙහි නිරත වීමට අවකාශය ලැබේ.

ගෞරවාන්විත සන්නිවේදනය සිදු නොවන අවස්ථාවන්හිදී.....

මෙම සන්නිවේදනය මානව හැඟීම් සමග සෘජුවම සිදුකරන බැවින් අන්‍යෝන්‍ය අවබෝධය ගිලිහී යා හැකිය.විශේෂයෙන් අසහනකාරී ස්වභාවයන් තරුණ මනස තුළ උද්දීපනය වීමට මෙතුළින් ඉඩකඩ ඇති බැවින් මානව ප්‍රචණ්ඩකාරී ස්වභාවයන්ද ඉස්මතු වීමේ ඉඩකඩක් ඇත.තවද නොමනා වටහා ගැනීම් තුළින් විකෘති අදහස් මෙන්ම විපරීත තත්වයන්ද පරිසරය තුළ නිර්මාණය වීමේ වැඩි ඉඩකඩක් පවතී.

ඔසප් සෞඛ්යය සහ සනීපාරක්ෂාව :

ඔසප් (Occupational Safety and Health) යනු කාර්ය මණ්ඩලයේ ආරක්ෂාව සහ සෞඛ්‍යය තහවුරු කිරීම සඳහා ගන්නා පියවර සහ ප්‍රතිපත්ති වෙයි. මෙම ක්ෂේත‍්රයේ ගෝලීය ලෙස සහ වාණිජ ක්ෂේත‍්රයන්හි මෙවලම් සහ ක්‍රමවේද භාවිතා කරමින් කාර්ය මණ්ඩලය සුරක්ෂිතව සහ සෞඛ්‍යවත් ලෙස කටයුතු කරන ලෙස උපදෙස් දෙනවා.

ඔසප් ක්ෂේත‍්රයේ ප්‍රධාන අරමුණු:

1. සෞඛ්‍යය – කාර්ය මණ්ඩලයේ සෞඛ්‍යය ආරක්ෂා කිරීම.

2. ආරක්ෂාව – කාර්ය මණ්ඩලයේ ආරක්ෂාව සහ අනතුරු වලක්වා ගැනීම.

3. පරිසරය – කාර්ය පරිසරයේ ආරක්ෂාව සහ සුදුසු කාර්ය පරිසරයක් සැපයීම.

4. අවදානම් කළමනාකරණය – අනතුරු සහ සෞඛ්‍ය හා ආරක්ෂාවට බලපාන ආකාර සහ ඒවා වලක්වා ගැනීම.

5. ගැටලු සහ නීතිමය කරුණු – ආරක්ෂාව සහ සෞඛ්‍යය පිළිබඳ නීති සහ රෙගුලාසි පිළිපැදීම.

මෙම ක්ෂේත‍්රය වැඩි හෝ අඩු සියලු කාර්ය මණ්ඩල සඳහා අදාළ වන අතර, කාර්ය ස්ථාන අධීක්ෂණය, අනතුරු අධ්‍යයන, අනතුරු මූලික සහ මධ්‍යම සංග්‍රහණය කිරීම, හා සෞඛ්‍ය පරීක්ෂාවන් වැනි ක්‍රියා මාලාවන් සංවිධානය කිරීම ආවරණය කරයි.

පුංචි ළදැරියක්ව මෙලොවට ජනිත වන කාන්තාවක, මල්වර වීමෙන් පසු වයසට යන තුරුම ජිවයේ අඛණ්ඩත්වය වෙනුවෙන් සිදුවන ක්‍රියාවලියක් සක්‍රීයව සිදුවෙනවා. ඔබ විවාහක වුව ද, නොවූව ද සාර්ථක එක්වීමක් බලාපොරොත්තුවෙන් ඔබගේ ඩිම්බ කෝෂ සෑම දවස් 28කටම වරක් සජීවී බීජයක් පිට කරනවා. ගර්භාෂය යුක්තාණුවක් පිළිගන්න සූදානමින් දරුවෙකුගේ වර්ධනයට සුදුසු පරිසරයක් ඒ තුළ නිර්මාණය කරනවා.නමුත් සෑම ඩිම්බයක්ම යුක්තානුව හා සම්බන්ධතාවයක් පවත්වන්නෙ නෑ .

මෙසේ බිදවැටුණු ඩිම්බය සිරුරෙන් පිටවෙන්නේ ඒ සදහා සුදානම් වූ ගර්භාෂ බිත්ති සියල්ල බිද වට්ටමිනුයි. ඒ සියල්ල රුධිරය සමගින් යෝනි මාර්ගයෙන් පිට වෙමින් ඔබට අපහසු දවස් කිහිපයකට මුහුණ දෙන්න වෙනවා. මෙය ඔසප් වීම ලෙසත්, මෙම චක්‍රිය ක්‍රියාවලිය ඔසප් චක්‍රය ලෙසත් හඳුන්වනවා.

ස්ත්‍රී ප්‍රජනක පද්ධතියට ඩිම්බකෝෂ දෙකක්, පැලෝපීය නාල දෙකක් සහ ගර්භාෂයක් ප්‍රධාන වශයෙන් අයත් වෙනවා.

ගැහැණු දරුවෙකුගේ ඩිම්බ සකස් වන්නේ ඇය මව්කුස තුළ සිටිය දී ම යි. සාමාන්‍යයෙන් ගැහැණු දරුවන්ගේ පළමු ඔසප් වීම අවුරුදු 8-13 අතර කාලයේ දී සිදුවෙනවා. මෙය වැඩිවියට පැමිණීම නැතිනම්, මල්වර වීම ලෙස හැඳින්වෙනවා.

පළමු ඔසප් වීමේ සිට දින 28කට වරක් ආර්තවය හෙවත් ඔසප් වීම සිදුවෙන බව යි සැලකෙන්නේ. නමුග්ත්, නිරෝගී කාන්තාවකට එය දින 21 සිට දින 35 දක්වා පරාසයක සිදුවෙන්නත් පුළුවන්. ඒ වගේම මේ චක්‍රයේ දින ගණන ඉහත පරාසය තුළ කාන්තාවකගෙන් කාන්තාවකට වෙනස් වෙනවා.

පරිණත වූ ඩිම්බයක්, ඩිම්බ කෝෂ මඟින් වරකට එක බැගින් පැලෝපීය නාලය වෙත මුදාහරිනු ලබනවා. මෙම ඩිම්බ මෝචනය සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ අවසන් ඔසප් වීම සිදු වූ දින සිට දින 13ත් දින 14ත් දක්වා කාලයේ දී යි. මෙම කාලය, සරු කාලය ලෙස හඳුන්වන අතර එහි දී ඩිම්බයට ශුක්‍රාණුවක් හා එක් වුවහොත් යුක්තාණුවක් සෑදීමේ වැඩි සම්භාවිතාවයක් පවතිනවා. එසේ යුක්තාණුවක් සෑදුනහොත් එය පැලෝපීය නාලය දිගේ ගර්භාෂය තුළට’විත්, එහි බිත්තියේ අධිරෝපණය වී කලලයක් සේ වැඩෙන්නට පටන් ගන්නවා. එහි දී හෝමෝන මඟින් ඔසප් චක්‍රය තාවකාලිකව අත්හිටවනු ලබනවා.

එසේ සාර්ථක අවසානයක් ලබන්නේ ස්ත්‍රියකගේ ජීවිතයේ ඩිම්බ කිහිපයක් පමණි. අනෙක් ඩිම්බ සියල්ලම ඇයගේ සිරුරෙන් පිට කරනු ලබනවා. දින විසි අටකට වරක් ඩිම්බයක් මෙසේ සිරුරෙන් පිට වන්නේ තනිව නම් නොවේ. ඒ සමගම අලුත් ජීවයක් පිළිගන්න සූදානම් වූ ගර්භාෂයේ ඇතුළත බිත්ති කැඩී එයින් පිටවෙන රුධිරය යෝනි මාර්ගය ඔස්සේ පිටතට පැමිණෙනවා. අන්න ඒකට තමයි අපි ඔසප් වීම කියන්නෙ. යෝනි මාර්ගයෙන් මෙසේ රුධිරය පිටවීම දින 2 සිට දින 6 දක්වා කාලයක් පවතිනවා. මෙය ඉතා අසීරූ කාලයක් වෙන අතර, ඒ සඳහා සනීපාරක්ෂක තුවා මෙන්ම ඔසප් කෝප්පය (Menstrual Cup) භාවිතා කරන්නත් පුළුවන්. මේ ඔසප් කෝප්පය නම් ශ්‍රී ලංකාවේ අපිට ටිකක් අලුත් අත්දැකීමක්, එහෙම නේද?

මෙසේ ඩිම්බයක් සිය ගමන් මඟ සම්පුර්ණ කිරීමත් සමගම අනෙක් ඩිම්බයේ අපූරු චාරිකාව ඇරඹෙනවා. මෙම චක්‍රීය ක්‍රියාවලිය තමයි ඔසප් චක්‍රය ලෙස හඳුන්වන්නේ. ජීවයට අරුත දුන්, අරුත් බර ක්‍රියාවලියක අවසානය- ආර්තවහරණය එනම් ඔසප් චක්‍රයේ අවසානය. කාන්තාවක් වයස අවුරුදු 50ට ළඟා වෙද්දී ඇයගේ ප්‍රජනන පද්ධතිය විශ්‍රාම ගන්න සූදානම් වෙනවා. එහි ප්‍රථම පියවර ලෙස ඔසප් වීම නවතිමින්, ජීවය තනන්නට ඇයට තිබූ ආශිර්වාදය අහිමි වෙනවා. මෙසේ ඔසප් වීම නැවතීම ‘ආර්තවහරණය’ යි.

ඔසප් (menstrual cycle) චක්‍රයේ දී කාන්තාවන්ට පවතින අපහසුතා මගහරවා ගැනීම සඳහා සනීපාරක්ෂක ක්‍රම සහ ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳව කාන්තාවන් අනුගමනය කල යුතු වැදගත් කරුණු පහත දැක්වේ:

1) සනීපාරක්ෂක පරිසරය සහ පිරිසිදුකිරීම:

අනෙකාන්ත පිරිසිදුකිරීම: ඔසප් කාලය තුළ යෝනි පිරිසිදු තබා ගැනීම අතිශයින් වැදගත්ය. මෙම අවධියේ වියලීම සහ පිරිසිදු කිරීම හෝ නිතර මුරුසුම් භාවිතා කිරීම, ආසාදන අවදානම අඩු කරයි.

නිවැරදි කාලසටහන්: රුධිරය අවසන් වන විට පමණක් සෞඛ්‍යමය උපකරණ මාරු කිරීම (උදා: සැනිටරි පෑඩ්, ටැම්පෝන්, මෙනුස්කූප,සැනිටයිටර් වයිප්,Pain Relief Tools,Cloth Pads Good Feminine Soap and Water) වැදගත්ය.

සංයුක්ත උපකරණ: සැනිටරි පෑඩ් හෝ ටමපෝන් භාවිතා කරන විට, ඒවා වාරවාරයෙන් වෙනස් කිරීම සහ ඒවා පිරිසිදු ආකාරයෙන් භාවිතා කිරීම.

2) ආහාර සහ පෝෂණ:

විටමින් සහ පෝෂක: ඔසප් කාලය තුළ ශරීරයේ දියරය හා පෝෂණය යතාර්ථයක් පවත්වා ගැනීම සඳහා විටමින් B6, C සහ ආයෝඩිං (iron) වලට උදව් වන ආහාර පිළිවෙලක් අනුගමනය කිරීම. උදාහරණය: පළතුරු, කොළ පාළා ජාති සහ පෝෂක ආහාර. ජලය: පිරිනැමීමේදී ශරීරයට අධික දියර ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වේ, එම නිසා ජලය ඉතා වැදගත් වේ.

3) ආසාදන මගහරවා ගැනීම:

යෝනි පිරිසිදුකිරීම: මත්දොස් හා ජීවකෘමි ආසාදන වළක්වා ගැනීම සඳහා යෝනි පිරිසිදුකිරීම (උදා: පිරිසිදු ජලයෙන් සේදීම). සංක්‍රමණික රෝග පාලනය: ඔසප් කාලය තුළ සෞඛ්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම. උදාහරණයක් ලෙස, ධෛර්යයකින් පසුව යෝනි මූලික පරික්ෂා කිරීම.

4) මානසික සහ ශාරීරික සුළු පීඩා මනෝභාවික පාලනය:

ඉරිලිය, මසක් මතු වීම, සහ වේදනා: ඔසප් කාලය තුළ වේදනා සහ ශාරීරික සමාර්ථකතාවය පාලනය කිරීම සඳහා මනෝභාවික පාලනය, ඖෂධ සහ මසක් මට්ටම් භාවිතා. උදාහරණය: උණ, වේදනා සහ මසක් මතු වීම සඳහා, බොහෝ කාන්තාවන්ගේ මනෝභාවික සහ පරිසරයේ සෞඛ්‍යය වැඩිමෙන් වැඩිවී හැරේ. මෙලෙස ඔසප් සෞඛ්‍ය තුල සිදුවන අපහසුතා වලට සනීපාරක්ෂක සේවා හා ක්‍රමෝපායන් ඇති අතර ඒවා අනුගමනය ඉතා වැදගත් වන අතර එමගින් නීරෝගී භාවයක් හා ඔසප් වීම තුලින් සිදුවන අපහසුතා පාලනය කර ගත හැකිය.

5) අක්‍රමවත් ඔසප් චක්‍රයට හේතු

- Advertisement -

1.ගර්භණීභාවය

2.උපත් පාලන පෙති සහ උපත් පාලන ක‍්‍රම ලෙස ගර්භාෂය තුළ තැන්පත් කරන උපත් පාලන උපකරණ (IUCDs) (Intra Uterine Contraceptive Devices)

3. මව් කිරි දීම Prolactin හෝමෝනය මගින් කිරි නිපදවේ. මෙමගින් ප‍්‍රජනක පද්ධතියේ හෝමෝන (ඊස්ට‍්‍රජන්, ප්‍රොජෙස්ටෙරෝන්) ක‍්‍රියාව අඩපණ කරන බැවින් ඔසප් වීම අඩු දින ගණනක් හෝ රුධිරවහනයක් නොමැති විය හැකියි.

4.ආර්තවාභාවය (Menopause)

6) තයිරොයිඩ් ග්‍රන්ථියේ ගැටලු

දින කිහිපයක් පවතින අධික රුධිරවහනය

වේදනාව

තෙහෙට්ටු බව

සීතල දැනීම

බර වැඩිවීම

තයිරොයිඩ් ග‍්‍රන්ථියෙන් තයිරොක්සීන් හෝමොනය අධිකව ශ‍්‍රාවය වීමක් සිදු වේ.

7) ගර්භාෂය තුළ ෆයිබ්‍රොයිඩ් හෝ මස්දලු ඇති වීම

8) එන්ඩෝමෙට්‍රියෝසිස් (Endometriosis)

9) Pelvic Inflammatory Diseases (PID)

10) Premature ovarian insufficiency

11) බර වැඩිවීම

12) අධික ලෙස බර අඩුවීම හා කෑම

13) අධික ව්‍යායාම

14) ආතතිය

15) ඖෂධ

ප‍්‍රතිකාර සඳහා ගන්නා හෝමෝන.

රුධිරයේ ඝණකම අඩු කරන ඖෂධ (ප‍්‍රතිකාරක)

තයිරොයිඞ් රෝග සඳහා ගන්නා ඖෂධ

අපස්මාරය සඳහා ගන්නා ඖෂධ

මානසික අවපීඩනය සඳහා ගන්නා ඖෂධ

පිළිකා සඳහා ගන්නා ඖෂධ

ස්ටිරොයිඩ නොවන ඖෂධ

ඉහත ඖෂධ වලින් ඔසප් දින ගණන් අක‍්‍රමවත් වන අතර රුධිරවහන ප‍්‍රමාණයද අඩු වැඩි වේ.

16) ගැබ් ගෙල හා ගර්භාෂ පිළිකා

විශේෂඥ මතය, අදහස සහ මූලික සටහන:

ප්‍රසව හා නාරි‍වේද විශේෂඥ වෛද්‍ය ක්‍රිෂාන් ද සිල්වා මහතා

මහමෝදර ශික්ෂණ රෝහල

https://parenting.lk/2021/02/5967

https://www.who.int

https://www.unicef.org

https://www.plannedparenthood.org

ලිංගික සෞඛ්‍ය කරුණු පිළිබඳ උපදෙස් ලබා ගැනීම :

විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් සඳහා කොළඹ නගරය ආශ්‍රිතව නොමිලේ උපදේශන සේවා ලබාගත හැකි ස්ථාන.


◽️ශිෂ්‍ය උපදේශක කාර්යාලය - සුපේශලා රත්නායක මහත්මිය.

ලිපිනය: සුපේශලා රත්නායක මහත්මිය, සහකාර ශිෂ්‍ය උපදේශක, ශිෂ්‍ය උපදේශක කාර්යාලය, ශාස්ත්‍ර පීඨය, කොළඹ විශ්විද්‍යාලය.

දුරකථන අංක : 0740382423(Whatsapp)

විද්‍යුත් තැපෑල: supeshalarathnayaka95@gmail.com



◽️️සුමිත්‍රයෝ උපදේශන මධ්‍යස්ථානය

දුරකථන අංකය: +94 11 2 682535 / +94 11 2 682570

ලිපිනය: 60/7, හෝටන් පෙදෙස, කොළඹ

වෙබ් අඩවිය: www.sumithrayo.org



◽️ආලෝකය උපදේශන මධ්‍යස්ථානය - බද්‍රා උඩවත්ත මෙනවිය

ලිපිනය: ආලෝකය උපදේශන මධ්‍යස්ථානය, 37/27 බුලර්ස් පටුමග, කොළඹ 7.

දුරකථන අංක: +94 2 584 157 ext. 162

විද්‍යුත් තැපෑල: badra@fpasrilanka.org



▫️️හේමා රණවක මහත්මිය

දුරකථන අංක: + 94 2 555 455 ext. 163

විද්‍යුත් තැපෑල: hemar@fpasrilanka.org


 
◽️️ශාන්ති මාරගය උපදේශන මධ්‍යස්ථානය

ලිපිනය: 69/17, ගෝතමී පාර, බොරැල්ල

දුරකථන අංකය: 0717639898

විවෘත වේලාවන් : අඟහරුවාදා සිට සිකුරාදා දක්වා, පෙ.ව. 9.30 සිට සවස 5 දක්වා සහ සෙනසුරාදා, පෙ.ව. 9.30 සිට ප.ව. 1.00 දක්වා



◽️මානසික සෞඛ්‍ය ආයතනය (IMH)

ලිපිනය: අංක 36A, පඳුරු උද්‍යානය, කොළඹ 04.

දුරකථන අංකය: +94 11 2506004 හෝ +94 714 749625

විද්‍යුත් තැපෑල: imh.colombo.sl@gmail.com

වෙබ් අඩවිය:  www.imhlk.com



◽️අවශ්‍යතා ඇති කාන්තාවන් (WIN)

ලිපිනය: 25 ටිකෙල් පාර, කොළඹ 8.

දුරකථන අංක: 011 267 14 11 / 011 461 55 49

වෙබ් අඩවිය: www.winsl.net/



◽️ශ්‍රී ලංකා ජාතික ලිංගාශ්‍රිත රෝග හා ඒඩිස් මර්දන වැඩසටහන

ලිපිනය: නො.29, ද සේරම් පෙදෙස, කොළඹ 10, ශ්‍රී ලංකාව.

දුරකථන අංක:

+94 011 26 67163

+94 011 533 6873

+94 011 268 2859

විද්‍යුත් තැපෑල: infonsacpsim@gmail.com

දෙමාපියන් සහ ප්‍රජාව සමඟ විවෘත සාකච්ඡා :

"ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය දැනුවත් කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය" යනු, දෙමාපියන් සහ ප්‍රජාව අතර විවෘත සාකච්ඡා හරහා, ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පිළිබඳ අවබෝධය හා දැනුම පුළුල් කිරීමට එරෙහිව කටයුතු කරන ව්‍යාපෘතියක් වේ. මෙය, එම දැනුවත් කිරීමේ ක්‍රියාවලියක් සඳහා අරමුණු හා ක්‍රමවේදයක් සපයයි.

ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පිළිබඳ දැනුම පුළුල් කිරීම:
ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පරිකථන (sexual and reproductive health) පිළිබඳ සරල හා නිවැරදි තොරතුරු ලබා දීම.
දෙමාපියන් හා ප්‍රජාවට ලබා දිය යුතු අදාළ සාක්ෂි සහ ආරක්ෂක ක්‍රමවේද (family planning, safe sex, menstruation, etc.) පිළිබඳ අවබෝධය සහ උපදෙස් ලබා දීම.

දෙමාපියන් සහ ප්‍රජාව අතර විවෘත සාකච්ඡා:
සාමූහික වැඩසටහන්, වැඩසටහන් සහ කණ්ඩායම් සංග්‍රහ කිරීම.
දෙමාපියන් සහ ඔවුන්ගේ දරුවන්ට කථා කිරීමට මාර්ගෝපදේශයන් සපයමින් විවෘත සාකච්ඡා කරනවා.

සෞඛ්‍ය සහ ආරක්ෂක ක්‍රමවේද පිළිබඳ පාරිභෝගික උපදෙස්:
බාලවයසේ හා තරුණවයසේ ජනතාවට ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය ආරක්ෂාව පිළිබඳ අධ්‍යාපන වැඩසටහන්.
සෞඛ්‍ය සේවා හා උපකාර ලබා ගැනීමේ ක්‍රමවලට පිවිසුම් සලසීම.

සමාජයේ සහාය සහ ආධාර ලබා දීම:
සෞඛ්‍ය සේවා සහ ආධාර සඳහා ප්‍රජාව සජීවී සහ කාර්යක්ෂම ලෙස පිවිසීමට පහසුකම් ලබා දීම.
යථාර්ථය, ආගමික හා සංස්කෘතික පදනම් මත වෙනස්වන විෂයයන් (like premarital sex, contraception) සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ හිතවත් තේරුම් ලබා ගැනීම.

මනෝවිද්‍යාත්මක සහ සංවර්ධන කටයුතු:
අවංක සංවාද මඟින්, මානසික හෝ ශාරීරික සෞඛ්‍යයට බලපෑම වන ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය ගැටළු සම්බන්ධයෙන් ආරක්ෂිත හා විවේචන මත පදනම් වූ සාකච්ඡා සංවිධානය කිරීම.
මෙවලම් සහ ක්‍රම:

වාර්තා සහ ප්‍රජා සේවා වැඩසටහන්: සෞඛ්‍ය වෘත්තියවේදීන්, දෙමාපියන් සහ විශේෂඥයන්ගේ දායකත්වය ලබා, ප්‍රජාවට අවශ්‍ය දැනුවත් කිරීම.

සංවාද මධ්‍යස්ථානයන්: ප්‍රජාවට විවෘත වශයෙන් තම ගැටළු, අදහස් හා ප්‍රශ්න කතා කිරීමට අවස්ථා ලබා දීම.

ඇනීම සහ සමූහ වාර්තා: සෞඛ්‍ය මූලික ක්‍රමවේද පිළිබඳ පරිශීලක සවිස්තර සහ සෑම කෙනෙකුටත් ආරක්ෂාකාරී සහ වගකීමකින් පිවිසුම් ලබා දීම.
මෙවලම් සහ ක්‍රමවේද මඟින්, පවුල් සහ ප්‍රජා අතර ශක්තිමත් සහ විවෘත සාකච්ඡාවන් හා සහයෝගිතාවන් බිහි කර, ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පිළිබඳ දැනුම සදාචාරවත් සහ ක්ෂේමදායකව පරිවර්තනය කිරීම.
දෙමාපියන් සහ ප්‍රජාව සමඟ ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පිළිබඳව සාකච්ඡා දැනුවත් කිරීම තරුණ වැඩිහිටියන්ගේ ආධාරක ජාල සංවර්ධනය කිරීමට උපකාරී වනු ඇත.ආබාධ සහිත පුද්ගලයන් ඇතුළු විවිධ කණ්ඩායම්වල අවශ්‍යතා සපුරාලන සක්‍රීය පරිසරයක් නිර්මාණය කරන බැවින් සාකච්ඡාව විශේෂයෙන් තීරණාත්මක වෙයි.

දෙමාපියන්ව දැනුවත් කිරීම
ලිංගික ගැටලු අවස්ථාවකදී දෙමව්පියන් හෝ වැඩිහිටියෙකු සමඟ සාකච්ඡා කිරීම
ලිංගික ගැටලු සම්බන්ධයෙන් උපදේශනය ලබා ගැනීමේදී උපදේශන සැසිවාරයකට හෝ දෙකකට දෙමව්පියන් සම්බන්ධ කර ගැනීම.
වෛද්‍ය උපදෙස් වලට යොමුවන අවස්ථාවකදී ඒ සඳහා දෙමව්පියන් සම්බන්ධ කර ගැනීම( ඒ හරහා දෙමව්පියන්ද මේ සම්බන්ධව නිවැරදි අවබෝධයක් ලබා ගනී).
නව දැනුමින් දෙමව්පියන් සන්නද්ධ කිරීම
මෙහිදී දෙමව්පියන් ප්‍රාථමික මට්ටමින් ලිංගික සෞඛ්‍ය පිළිබඳව සිතන ආකාරය නව දැනුමක් දක්වා පරිවර්තනය කිරීම.

ප්‍රජාව දැනුවත් කිරීම.
ලිංග ගැටලු පිළිබඳව ග්‍රාමීය මට්ටමින් හෝ නාගරික මට්ටමින් පිරිස් දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් පැවැත්වීම.
තම අසල්වැසියෙකු හෝ ඥාතියකු හෝ ලිංගික ගැටලුවකට මුහුණපා ඇත්නම් ඒ සඳහා කටයුතු ක්‍රියාමාර්ගවලට එම පුද්ගලයා යොමු කිරීම
ප්‍රජනක සෞඛ්‍යයට අදාළ වෛද්‍ය වෛද්‍ය වෛද්‍යසායන ග්‍රාමීය මට්ටමෙන් හෝ නාගරික මට්ටමින් නොමිලේ පැවැත්වීම.

ලිංගිකත්වය හා සම්බන්ධ මානසික යහපැවැත්ම :

මානසික සෞඛ්‍යය සහ ලිංගික සෞඛ්‍ය එකිනෙක ගැඹුරින් බැඳී පවතී.

ලිංගික සෞඛ්‍ය යනු කෙනෙකුගේ ලිංගිකත්වයට අදාළ කායික, මානසික, චිත්තවේගිමය සහ සමාජීය යහපැවැත්මයි. මිනිසුන් බොහෝ විට ලිංගිකත්වය ගැන සිතන්නේ ශරීරයේ සිදුවන දෙයක් ලෙසය. නමුත් ලිංගික ජීවිතයෙන් වැඩි කොටසක් අපගේ මොළය හරහා සිදුවේ. සියලුම ලිංග භේදයන් සඳහා අපගේ හැඟීම් සහ සිතුවිලි උද්දීපනය කිරීමේදී සහ එය පවත්වාගෙන යාමේදී වැදගත් කාර්යය භාර්යයක් ඉටු කරන බව වටහා ගැනීම ඉතා වැදගත්ය. මෙහිදී ලිංගික සුවතාවය හුදෙක් ශාරීරික තෘප්තියට වඩා එය පුද්ගලයාගේ මානසික සහ චිත්තවේගිමය යහපැවැත්මට ගැඹුරින් බලපානු ලබයි. ලිංගිකත්වය සහ මානසික යහපැවැත්ම එකිනෙකට සමීපව සම්බන්ධ වන අතර එය මානසික සෞඛ්‍ය පවත්වා ගැනීම ,චිත්තවේගී මනෝවිද්‍යාත්මක සහ සම්බන්ධතා සාධකවල එකතුවක් ලෙස පෙන්වා දිය හැකිය.

ලිංගිකත්වය ගත් විට එය පුද්ගලයාගේ ජීවන රටාව, සබඳතා සහ මානසික සෞඛ්‍ය වැඩිදියුණු කරන තත්ත්වයන් පහත පරිදි පෙන්වා දිය හැකිය.

1.සමස්ත මනෝභාවය වැඩිදියුණු කිරීම.

ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් අවස්ථා වලදී මොළය විනෝදය සහ ප්‍රීතිය වැනි සාමාන්‍ය සංවේදනයක් සඳහා දායක වන ඇතැම් රසායනික ද්‍රව්‍ය නිකුත් කරයි. Oxytocin සහ Endorphins වැනි හොඳ හෝමෝන පුද්ගලයන්ගේ මනෝභාවය තාවකාලිකව ඉහළ නැංවිය හැකි අතර විවිධ වේදනා ප්‍රභවයන් පවා සමනය කරයි. කිසිවකට වඩා බොහෝ ආකාර වලින් පුද්ගලයාට පෙරට වඩා හොඳ හැඟීමක් ඇති කර දෙනු ලබයි. ලිංගිකත්වය ව්‍යායාම ආකාරයක් ලෙසද ක්‍රියාකරන අතර එය මානසික ආතතියේ බලපෑම් අවම කිරීමට සහ සමස්ත මනෝභාවය වැඩිදියුණු කිරීමට ඉවහල් වේ. මෙම හෝමෝනවල බලපෑම සහ ඒවා ආශ්‍රිත සතුට පැය කිහිපයක් හෝ දින ගණනක් පැවතිය හැකි අතර එය අවසන් වී බොහෝ කලකට පසුව ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වල වරප්‍රසාද ද දැනෙනු ලැබේ.

2. ආතතිමය සහන ලබා දීම.

සහකරුට සමීපව සිටීම සහ ලිංගිකව එක්වීමේදී ස්පර්ශ කිරීම සහ වැළඳ ගැනීම වැනි සරල ක්‍රියාවන් කාංසාව සහ ආතතිය දුරු කිරීමට උපකාරී වේ. ලිංගික සංසර්ගය අතරතුර ශරීරයට සතුට සහ ප්‍රීතිය පිළිබඳ පණිවිඩ යවන මොළයේ ඇති ස්නායු සම්ප්‍රේෂකයන්ට ආතතිය දුරු කිරීමේ හැකියාව පවතී. ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් ආතතිය ඇති කරන දේවල් වලින් මනස ඉවත් කිරීමට උපකාරී වන අතර ආතති සහන අවස්ථාවන්හි දී සාමාන්‍යයෙන් වැඩි වන රුධිර පීඩනය සාමාන්‍යකරණය කිරීමටද මෙයට හැකියාව පවතී. ස්ථාවර රුධිර පීඩනය සමතුලිත මනෝභාවයක් ඇති කර අවසානයේ පුද්ගලයාව සන්සුන් කරයි.

3.ආත්ම විශ්වාසය වැඩි කරයි.

ඉහළ ආත්ම අභිමානයක් ඇති පුද්ගලයින් වඩාත් විනෝද ජනක ලිංගික ජීවිතයක් ගත කරනු ලබයි. නිතිපතා සමීප සම්බන්ධතාවන්හි නිරත වීමෙන් ඔබේ ශරීරය ඔබේ ලිංගිකත්වය සහ සමස්තයක් ලෙස ඔබේ සම්බන්ධතාවය කෙරෙහි වැඩි විශ්වාසයක් ඇතිකළ හැකිය. ඔබේ කාමුකත්වය සමග සම්බන්ධ වීමට ඔබට ඉඩ දීමෙන් ශරීර ප්‍රතිරූපයේ ගැටලු හෝ ප්‍රමාණවත් නොවන හැඟීම් වැනි අනාරක්ෂිත භාවයන් බිඳ වැටෙයි. මෙය ඔබගේ ආදර ජීවිතයේදී, සමාජ ජීවිතයේදී සහ රැකියා ජීවිතයේදී පවා ඔබව වඩාත් ධෛර්යවත් කළ හැකිය. ලිංගිකව හැසිරීමෙන් සහකරු සමග අත්විඳින සමීප හැඟීම් ඔබේ විශ්වාසයන් සහ ආත්ම අභිමානයන්ද වැඩිදියුණු කර හැඟීම් අනාරක්ෂිත බව අඩුකර ඔබ ගැන වඩාත් ධනාත්මක ප්‍රතිරූපයක් වර්ධනය කර ගැනීමට උපකාරී වේ.

4. ලිංගිකත්වය Serotonin වැඩි කරයි.

අඩු Serotonin නිසා පුද්ගලයාට සැලසුම් සහ එදිනෙදා කාර්යයන්හි උපාය මාර්ග නිර්මාණය කිරීමට නොහැකි විය හැකිය. අඩු Serotonin තිබේ නම් ඔබට කාර්යයන් අවසන් කිරීමට අපහසුවිය හැකි අතර එමගින් පහසුවෙන් කලබල විය හැකිය. එසේම ආවේග පාලනය කිරීමට නොහැකිවන අතර ලිංගිකත්වය පුද්ගලයාගේ මානසික අවපීඩනයට එරෙහිව සටන් කිරීමට උපකාර වන අතරම, මනෝභාවය වැඩිදියුණු කිරීමට හේතු වේ. මීට අමතරව සූරාන්තය තුළ නිකුත් කරන එක් හෝමෝනයක් වන්නේ Serotonin වන අතර එමඟින් පුද්ගලයාට ආතතියෙන් සහ කාන්සාවෙන් සහනයක් දැනෙයි.

5. හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීම දිරිමත් කරයි.

තම සහකරු හෝ සහකාරිය සමඟ ගැඹුරින් හා සමීප ආකාරයකින් දැන ගැනීමට ඉඩදීමෙන් මීට පෙර තරම් නිර්භීත නොවූූ ආකාරයෙන් ඔබේ හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීමට ඔබව දිරිමත් කරයි. සම්බන්ධතාවයේ අවශ්‍යතා ගැන ඔබට විශ්වාස නම් ලිංගික සම්බන්ධතාවල ප්‍රතිලාභ නිතර නිතර ලබා ගනිමින් ඔබ නිතර සමීප වීමට නැඹුරු වනු ඇත. ඔබ චිත්තවේගීව වශයෙන් දුෂ්කර කාලයක් ගත කරනවා නම් ඔබේ දින චර්‍යාව තුළ ඔබේ සහකරු සමඟ සමීප වීමට කාලය වෙන් වෙන්කරවා ගත හැකිය. එය අත් අල්ලාගෙන සිටීම, ආදර දින රාත්‍රයක් සැලසුම් කිරීම හෝ සරලව ගැඹුරු සංවාදයක් පැවැත්වීම හරහා ඔබේ මානසික සෞඛ්‍ය ප්‍රගතියට දිගු ගමනක් යා හැකිය.

6. ලිංගිකත්වය නින්ද වැඩි දියුණු කිරීම හා සතුට ලබා දීම.

ඔබේ ශරීරයට Prolactin නිදහස් කරන නිසා ලිංගිකව හැසිරීමෙන් පසුව නින්දට යාම ඉතා සුලභ දෙයක් වන අතර එය ඔබට විවේකයක් සහ සැහැල්ලුවක් දැනීමට උපකාරී වේ. සූරාන්තයට පත්වූ විට මොළය Oxytocin නිකුත් කරයි. නින්ද නොමැතිකම මානසික සෞඛ්‍ය ආබාධයක් නරක අතට හැරීමක් විය හැකිය. නැතහොත් මානසික අවපීඩනය හෝ කාන්සාව වර්ධනය වීමේ අවධානම වැඩි කරයි. ලිංගිකත්වය ඔබේ නින්දට උපකාරී වන අතර එමඟින් සෞඛ්‍ය සම්පන්න වඩා ප්‍රබෝධමත් ජීවිතයක් ඇති කරයි.

තවද ලිංගික ක්‍රියාවන්හි සුරතල් වීම සහ කායික ලෙන්ගතුකමද ඔබේ සතුටට තල්ලුවක් ලබාදෙයි. Endorphins යනු ලිංගික සංසර්ගයේදී මොළයට මුදා හරින බොහෝ රසායනික ද්‍රව්‍ය වලින් එකකි. Endorphins යනු සතුටේ හැඟීම සමඟ සම්බන්ධ වන ස්නායු සම්ප්‍රේෂකයක් වන අතර එය මනෝභාවය සමස්තයක් ලෙස දීප්තිමත් කිරීමට හේතුවෙන් එය මානසික අව පීඩනය ඉවත් කිරීමටද උපකාරී වේ.

තෘප්තිමත් ජීවිතයක් ගත කිරීමට ලිංගිකත්වය මානසික යහපැවැත්මට උපකාරී වන්නා සේම දුර්වල ලිංගිකත්වය පුද්ගලයාගේ මානසික යහපැවැත්මටද බලපෑම් කළ හැකිය. මෙහිදී,
▫️️මානසික අවපීඩනය සහ කාංසාව වැනි ගැටළු හේතුවෙන් ලිංගික දුර්වලතා ඇති විය හැක. විශේෂයෙන් ශිෂ්ණයේ ඍජු ප්‍රතිචාරය සහ ශිෂේණය ඍජු වීමේ කල්පැවැත්ම ගැන කනස්සල්ලට පත්වන පිරිමින් තුළ කාංසාව වැඩි කරන අතර ශිෂ්ණයේ ඍජු අක්‍රියතාවයේ තවත් මනෝවිද්‍යාත්මක බලපෑමක් වන්නේ නර්සිස්ටික් (Narcissistic) කැළඹීමයි. මේ හරහා පුද්ගලයාගේ ආත්ම අභිමානය දිගටම පිරිහීමට ලක් විය හැකි අතර, මෙහිදී සහකරු ගැන සැලකිලිමත් වේ.

▫️️ඩොපමයින් (Dopamine) සහ සෙරොටොනින්(Serotonin) වැනි ස්නායු මට්ටම් අසමතුලිත වූ විට, ලිංගික ආශාව පහත වැටිය හැක. මේ හරහා ඉහළ මට්ටමේ මානසික පීඩාවන් ලිංගික ජීවිතයට අහිතකර ලෙස බලපායි.

▫️️ලිංගික දුර්වලතා සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, මානසික අවපීඩනය පිරිමින්ට වඩා කාන්තාවන්ට බලපායි. කාන්තාවන්ට මානසික අවපීඩන රෝග ලක්ෂණ අත්විඳීමට ඉඩ ඇති අතර, ඔවුන්ට ලිංගිකත්වය අනවශ්‍ය බවක් දැනෙයි. ඔවුන්ගේ ශරීරය ගැන ස්වයං දැනුවත් බවක්, ඔවුන්ගේ ලිංගික විශ්වාසය ගැන අවිනිශ්චිතතාවයක් සහ ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදීමට මැලිකම සහ ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වලට සහභාගී වීම පිළිබඳ අනාරක්ෂිත බව ඇති කරයි.

▫️️භින්නෝන්මාදය ගත් විටද ලිංගිකත්වය ඇතුළු ජීවිතයේ විවිධ පැතිවලට බලපෑම් කළ හැකිය. ලිබිඩෝ(Libido) අඩු කිරීම මානසික අවපීඩනය හෝ සෘණාත්මක චින්තන රටා වැනි භින්නෝන්මාදයේ රෝග ලක්ෂණ ලිංගිකත්වය කෙරෙහි ඇති උනන්දුව අඩු වීමට හේතු විය හැක.එසේම සංජානන දුෂ්කරතා (උදා: අවධානය, මතකය සහ ක්‍රියාකාරී ගැටළු) ලිංගික උද්දීපනය, සමීපභාවය හෝ තීරණ ගැනීම් වලට බාධාවක් විය හැක.

මෙවැනි ආකාරයට පුද්ගලයාගේ මානසික යහපැවැත්මට බලපෑම් කරන්නා වූ තත්ත්වයන් වළක්වාලමින් යහපත් ලිංගික සම්බන්ධතාවයන් පාර්ශවයන් දෙකම එනම් සහකරු හෝ සහකාරිය සමග පවත්වාගෙන යන්නේ නම් එය පුද්ගලයන්ගේ ශාරීරික වශයෙන් මෙන්ම මානසික වශයෙන් ප්‍රතිලාභ රැසක් අත්පත් කර ගැනීමට උපකාරී වන බව පෙනී යනු ලබයි.

සිසුන් සඳහා රහස්‍ය පරීක්ෂණ සහ උපදේශන සේවා :

තරුණ තරුණියන් ලෙස ඔබ ඔබේ ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය කෙරෙහි සැලකිලිමත්ද?

එසේ නොමැති නම් ඔබ ඔබේ ලිංගික ගැටළු නිසා කනස්සල්ලෙන් පීඩා විඳින කෙනෙක්ද?

ඉතින් මේ හැම ප්‍රශ්නයක්ම විසඳා ගැනීමට ඔබ ඔබේ ලිංගික හා ප්‍රජන සෞඛ්‍ය පිළිබඳ සැලකිලිමත් වීම කොපමණ වැදගත් වෙනවද?

ඉතින් මොකක්ද මේ ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය කියන්නෙ,

ලිංගික සහ ප්‍රජනක සෞඛ්‍යය යනු තරුණ වැඩිහිටි අවධියේදී (සාමාන්‍යයෙන් වයස අවුරුදු 18-24) ලිංගිකත්වය හා ප්‍රජනනය සම්බන්ධ කායික, මානසික සහ සමාජීය යහ පැවැත්මයි.එනම් ලිංගික හා ප්‍රජනක හැසිරීම් පිළිබඳ දැනුවත් තේරීම් කිරීමට ඇති හැකියාව, ආරක්ෂිත සහ ඵලදායී උපත් පාලන ක්‍රම සඳහා ප්‍රවේශය, ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදන (STIs) වැළැක්වීම සහ ප්‍රතිකාර කිරීම සහ කැමැත්ත, සෞඛ්‍ය සම්පන්න සබඳතා සහ ලිංගික අයිතිවාසිකම් වැනි ගැටළු අවබෝධ කර ගැනීම මෙන්ම ලිංගික සෞඛ්‍යය, ප්‍රජනක පදධතිය සහ උපත් පාලන ක්‍රම පිළිබඳ නිවැරදි තොරතුරු දැන ගැනීම හා අවබෝධය,පවුල් සැලසුම්, ලිංගාශ්‍රිත රෝග වැළැක්වීම සහ ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පරීක්‍ෂණ සඳහා සේවාවන් ලබා ගැනීම, ලිංගික සම්බන්ධතා වලදී ගෞරවය, සන්නිවේදනය සහ අන්‍යෝන්‍ය කැමැත්ත අවධාරණය කිරීම,ආරක්ෂිත ලිංගික භාවිතයන් සහ උපත් පාලන ක්‍රම භාවිතය අවබෝධ කිරීම හා ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍යයේ මනෝවිද්‍යාත්මක සහ චිත්තවේගීය අංශ ආමන්ත්‍රණය කිරීම යන සමස්තයයි.

වරථමාන ලෝකයේ තාක්ෂණය දියුණු වීමත් සමඟ මෙම ගැටලුවලට කොපමණ විසඳුම් තිබේද?

තරුණ වැඩිහිටියන්ට තම ලිංග ගැටලු විසඳා ගැනීම සඳහා සිදු කළ හැකි රහස්‍ය පරීක්ෂණ මගින් ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදන (ලිංගාශ්‍රිත රෝග), ඔසප් අක්‍රමිකතා සහ අනෙකුත් ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය ගැටළු විය හැකි සෞඛ්‍ය ගැටළු හඳුනා ගැනීමට හැකියාව ලැබේ.
සිදු කල යුතු පරීක්ෂණ.

• ලිංගිකව සම්ප්රේෂණය වන ආසාදන (STI) පරීක්ෂණය

මෙහිදී මෙම පරීක්ෂණය මගින් ඔබට ක්ලමිඩියා, ගොනොරියා, ලිංගික ඉන්නන්, ට්රයිකොමෝනියාසිස්, Virus del papiloma humano , HIV, AIDS, ලිංගික හර්පීස්, හෙපටයිටිස්, සිෆිලිස් ආදී වශයෙන් ලිංගාශ්‍රිතව පැතිර යා හැකි රෝගී තත්වයන් පරීක්ෂා කරගත හැක. මෙහිදී එම රෝගී තත්වයන් තුළ දැක ගත හැකි පොදු රෝග ලක්ෂණ ලෙස,

o යෝනි මාර්ගයෙන් අසමාන ලෙස දුර්ගන්ධයක් පිටවීම

o අසාමාන්‍ය යෝනි රුධිර වහනය

o අසාමාන්‍ය ලෙස උණ ගැනීම

o ලිංගිකත්වය අතරතුර වේදනාව

o පහළ උදරයේ වේදනාව

o වේදනාකාරී ලෙස මුද්‍රා පිටවීම

o ලිංගික අවයව ආශ්‍රිත තුවාල හෝ ගැටිති ඇතිවීම පෙන්වා දිය හැක.

මෙම ලක්ෂණ ඇත්නම් තරුණයන් ලෙස මෙයට යොමු වීම වැදගත් වේ. මෙහිදී සාමාන්‍යයයෙන් ආසාදනය මත පදනම්ව මුත්‍රා සාම්පල, රුධිර පරීක්ෂණ හෝ ශාරීරික පරීක්ෂණ ඇතුළත් මගින් සිදු කරනු ලැබේ.මෙම පරීක්ෂණය ඔබට පවුල් සෞඛ්‍ය කාර්යාංශය (FHB) සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය, තරුණ හිතකාමී සේවා (YFS) සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය යන ආයතන හරහා ඔබගේ පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂා වන ලෙස සිදු කරගත හැක.

• ගර්භණී පරීක්ෂණය (කාන්තාවන් සඳහා) මෙහිදී වර්ථාමානයේ දී බොහෝ තරුණියන් කලින් සැලසුම් නොකළ ගැබ්ගැනීම් වලට මුහුණ දෙනු ලැබේ.එම අවස්තාවන් වලදී ඒ බව හඳුනා ගැනීමට මෙන්ම ගර්භණීභාවය තහවුරු කිරීම සඳහා මුත්‍රා හෝ රුධිර සාම්පල මගින් සිදු කර ගැනීමේ හැකියාව පවතී.එසේම ගර්භනීත්වය සඳහා රහස්‍යය පරීක්ෂණ ක්‍රමය තුලින් විශ්ව විද්‍යාලයේ තරුණ වැඩිහිටියන්ට ඒ සම්බන්දව දැනුවත් කිරීම සහ ඒ සම්බන්දව සිදු කළ හැකි රහස්‍ය පරීක්ෂණ ක්‍රමවේද පෙන්වා දිය හැකිය. ඒ සදහා Rapid Pregnancy Test රහස්‍ය පරීක්ෂණය වැදගත් වේ. මුත්‍රා පරීක්ෂාව මඟින් විනාඩි 5-10ක් තුළ ගර්භනීත්වය පරික්ෂා කිරීමට හැකිය. Beta-HCG Blood Test ලේ පරීක්ෂාවක් මඟින් ගර්භනීත්වය සවිස්තරාත්මකව පරික්ෂා කිරීමට හැකියාව පවතී.

• Pap Smear (ලිංගික ක්‍රියාකාරී කාන්තාවන් සඳහා) තරුණ වයසේ සිටින බොහෝ කාන්තාවන් සදහා ගැබ්ගෙල පිළිකාවට තුඩු දිය හැකි ගැබ්ගෙලෙහි අසාමාන්‍ය සෛල වෙනස්කම් හඳුනාගැනීමේ පරීක්ෂණයකි. මෙම පරීක්ෂණය සාමාන්‍යයෙන් අවුරුදු 25 ට වැඩි කාන්තාවන් සඳහා සිදු කලද, ලිංගිකව ක්‍රියාශීලී හෝ අසාමාන්‍ය විසර්ජන හෝ ශ්‍රෝණි වේදනාව වැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති තරුණ කාන්තාවන් සඳහා එය නිර්දේශ කළ හැකිය.

• ඔසප් සෞඛ්‍ය තක්සේරු කිරීම සදහා බහු අවයවික ඩිම්බකෝෂ සින්ඩ්‍රෝමය (PCOS) හෝ හෝර්මෝන අසමතුලිතතාවය වැනි යටින් පවතින සෞඛ්‍ය තත්ත්වයන් පෙන්නුම් කළ හැකි ඔසප් චක්‍රවල අක්‍රමිකතා හඳුනා ගැනීම සඳහා ඔසප් චක්‍ර ඇගයීම් පරීක්ෂණය සිදු කල හැක.

• සාමාන්‍ය ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පරීක්ෂණ ශ්‍රෝණි වේදනාව අසාමාන්‍ය විසර්ජනය හෝ අක්‍රමවත් චක්‍ර වැනි තත්ත්වයන් තක්සේරු කිරීම සඳහා සාමාන්‍ය ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය පරීක්‍ෂණය සිදු කල හැක.එයට ශාරීරික පරීක්ෂණයක් මෙන්ම ප්‍රජනක ඉතිහාසය පිළිබඳ ප්‍රශ්න හදුනා ගැනීම සිදු කරනු ලැබේ.

• HIV සඳහා ස්වයං-පරීක්ෂා කිරීම

HIV සඳහා වන ස්වයං-පරීක්‍ෂණය මගින් පුද්ගලයන්ට තමන්ගේම සාම්පලයක් (සාමාන්‍යයෙන් මුඛ තරලයක්) එකතු කර HIV ප්‍රතිදේහ තිබේදැයි පරීක්ෂා කිරීමට ඉඩ හැකියාව ලැබේ. HIV ස්වයං පරීක්ෂණ කට්ටල ශ්‍රී ලංකාවේ නම් කරන ලද සේවා මධ්‍යස්ථාන හෝ සෞඛ්‍ය පහසුකම් (රජයේ සහ පෞද්ගලික යන දෙඅංශයෙන්ම) මිලදී ගෙන එහි ඇතුලත් උපදෙස් වලට අනුව ක්‍රියා කිරීම මගින් මෙම පරීක්ෂණය සිදු කර ගත හැක.

සිසුන් සඳහා ලිංගික හා ප්‍රජනක සෞඛ්‍ය යහපත්ව පවත්වා ගැනීම සදහා උපදේශනය

සිසුන් සදහා මෙම උපදේශන ලබා ගැනීමේදී ප්‍රධන වශයෙන් ඒ සම්බන්ධව සේවා සපයන බොහෝ ආයතන හරහා උපදේශනය ලබා දෙනු ලබයි.

පාසල් සිසුන්ට පාසල් සෞඛ්‍ය සායනවලදී ලබා දෙන උපදෙස් හරහා ආරක්ෂිත ලිංගික භාවිතයන්, ලිංගාශ්‍රිත රෝග වැළැක්වීම සහ උපත් පාලන විකල්ප පිළිබඳව සිසුන්ට උපදෙස් ලැබේ.මීට අමතරව සැලසුම් නොකළ ගැබ්ගැනීම්වලට මුහුණ දෙන ආකාරය විකල්ප සහ චිත්තවේගීය සහය පිළිබඳ මග පෙන්වීම හා ඔසප් සෞඛ්‍ය උපදේශනය සදහා චක්‍ර අක්‍රමිකතා, ඔසප් වේදනාව සහ ඔසප් වීම සම්බන්ධ වෙනත් ගැටළු සාකච්ඡා කිරීම සිදු කරනු ලැබේ.

බොහෝ තරුණ වැඩිහිටියන්ට මහජන සෞඛ්‍ය මධ්‍යස්ථාන හරහා ලිංගික සෞඛ්‍යය, උපත් පාලන ක්‍රම, ලිංගාශ්‍රිත රෝග වැළැක්වීම සහ ඔසප් සෞඛ්‍යය පිළිබඳ මග පෙන්වීම මෙන්ම නව යොවුන් වියේ ගැබ් ගැනීම සඳහා සහාය, අඛණ්ඩව, දරුකමට හදා ගැනීම හෝ අවසන් කිරීම සඳහා විකල්ප (නීත්‍යානුකූලව අවසර දී ඇත්නම්) පිලිබදව හාපවතින උපත් පාලන ක්‍රම සහ ඒවා භාවිතා කරන ආකාරය පිළිබඳව දැනුවත් කරයි.මෙම සේවා ප්‍රාදේශීය සෞඛ්‍ය මධ්‍යස්ථාන, පවුල් සෞඛ්‍ය කාර්යාංශය මධ්‍යස්ථාන, සහ රට පුරා මාතෘ හා ළමා සෞඛ්‍ය මධ්‍යස්ථාන හරහා ලබා ගත හැක.

තරුණ හිතකාමී සෞඛ්‍ය සේවාවන් මගින් ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් චිත්තවේගී පීඩා සහ සම්බන්ධතා ගැටළු වැනි ගැටළු සමඟ කටයුතු කරන සිසුන් සඳහා රහස්‍ය උපදේශනය මෙන්ම උපත් පාලන ක්‍රම, උපත් පාලන කොපු භාවිතය සහ ලිංගාශ්‍රිත රෝග වැළැක්වීමේ උපාය මාර්ග පිළිබඳ උපදෙස් ලබා දෙයි.ලිංගික සෞඛ්‍යය, සම වයසේ මිතුරන්ගේ පීඩනය හෝ හිරිහැර කිරීම සම්බන්ධ මානසික සහ චිත්තවේගීය ගැටලු හැසිරවීමට අවශ්‍ය උපදෙස් ශ්‍රී ලංකාව පුරා විශාල නාගරික රෝහල්වලින් මෙන්ම රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සහ පෞද්ගලික සායන වලින් ලබා ගත හැක.

මෙම සියලුම උපදේශන හා පරීක්ෂණ ක්‍රියාවලිය තුළ රහස්‍යභාවය ආරක්ෂා කිරීමට සියලු ආයතන බැදී සිටියි.මෙහිදී සෞඛ්‍ය සේවා හමුවීමක දී සහ ලේඛනගත කරන වෛද්‍ය වාර්තා සහ පුද්ගලික තොරතුරු ආරක්ෂා කිරීම මෙන්ම නව යොවුන් වියේ දරුවන් සඳහා රහස්‍ය සත්කාර වැදගත් වන්නේ එය රැකවරණය සඳහා ප්‍රවේශය දිරිමත් කරන අතර ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍යයට සහ යහපැවැත්මට සැලකිය යුතු ලෙස බලපාන සංවේදී මාතෘකා සහ හැසිරීම් පිළිබඳ සාකච්ඡා වැඩි කරන නිසාය. මානසික සෞඛ්‍ය අක්‍රමිකතා, අන්තර් පුද්ගල ප්‍රචණ්ඩත්වය, මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය සහ අනාරක්ෂිත ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් වලින් යෞවනයන් ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍යයට සැලකිය යුතු හානියකට මුහුණ දෙන බොහො ගැටලු මෙන්ම වර්ථමානයේ ඉහල යන බොහෝ ලිංගික රෝග මේ හරහා වලක්වා ගැනීමේ හැකියාව පවතී.